بیانات منتشر نشده امام خامنه ای در دیدار با دانشجویان و دانشآموزان نخبه قرآنی - ۱۳۷۸/۸/۵
«روشنی خورشید» متن بیانات حضرت امام خامنهای در دیدار با دانشآموزان و دانشجویان نخبهی قرآنی که در آبان ماه سال ۱۳۷۸ ایراد شده را منتشر می کند.
تاریخ: ۵ آبان ۱۳۷۸
شرح:
بسماللهالرّحمنالرّحیم
اولا خدا را شکر میکنم که شوق به قرآن و فراگیری تلاوت قرآن در میان شما جوانهای عزیز، شیوع و رواج دارد و انشاءالله روزبهروز رواج این میل و این گرایش، بیشتر میشود. ثانیاً از تکتک شماها که در کار قرآن وارد شدهاید، همینطور از مسئولان و مربّیان و استادان و کسانیکه در این راه به شما کمک کردند، صمیمانه و از ته دل تشکر میکنیم.
توجه به تلاوت قرآن، یک فلسفهی اساسی دارد، اینجور نیست که فقط جنبهی هنریِ مسأله، مورد توجه قرار گرفته، یا یک سرگرمی باشد. اگر بخواهیم قرآن در فضای ذهنی جامعه و کشورمان رواج پیدا بکند و مفاهیم قرآن، مفاهیم رایج در ذهنها و فکرها بشود و عرف قرآن، حاکم بر ذهنیت جامعه گردد -که این بسیار هم مهم است- حتماً احتیاج داریم به این که افراد جامعه، همه بتوانند قرآن را درست تلاوت کنند و از طریق تلاوت کردن، قدرت تدبّر در قرآن را پیدا کنند و با تدبّر در قرآن بتوانند به قدر ظرفیتشان به اعماق مفاهیم و معارف قرآنی برسند و سیر کنند. خوشخوانان قرآن، پرچمها و عَلَمهایی هستند که بقیهی افراد را به سمت تلاوت قرآن سوق میدهند. خوشخوانی و درستخوانی قرآن، این خصوصیت را دارد.
در جاهایی از دنیا خوشخوانی قرآن، یک حرفه است، یک نفر قرآن و قرائتهای مختلف آن را یاد میگیرد، برای اینکه به فلان جا برود، بخواند و پول بگیرد. در کشور ما خوشبختانه این نیست. این خیلی کوچکتر و پایینتر است از آنچه که امروز در بین جامعهی ماست. خیلی از این خوانندگان معروف قرآن را که میبینید، کسانی هستند که حرفهشان این است. البته حرفهی بدی نیست، حرفهی خوبی است. چه بهتر که حرفهی انسان، آن حرفهای باشد که با قرآن سروکار دارد، لیکن حرفه است. خوشخوانهای ما، حرفهشان این نیست، عشقشان، گرایش و میلشان این است. این خیلی خوب است.
شما وقتی تلاوت میکنید، اگر تلاوت صحیح و خوب و همراه با رموز و فنون هنری تلاوت باشد، هرکسی را که با قرآن آشناست، به قرآن شائقتر میکند و هرکسی که معنای قرآن را میفهمد، به تدبر وادار میکند. خود من که در مجالس تلاوت، زیاد بودم، یا نوارهای تلاوت را زیاد گوش کردم، خیلی از حقایقی را که از قرآن فهمیدم، در هنگام تلاوت خوش یک قاری به ذهنم رسیده است. خوشخوانی کمک میکند به اینکه انسان تدبّر کند و نکته را دریابد. این هنر خیلی بزرگی است که بتوانید چنین کاری را بکنید. آن کسی را هم که با قرآن آشنا نیست، به قرآن علاقهمند میکند. یعنی یک تلاوت خوب، هرکسی را هرجا هست، یک قدم جلو میآورد. این کار مهمی است.
عزیزان من بدانید، تا وقتی که هر بخش از امت اسلامی -مثلا جامعهی ایرانی- اکثر اجزایش، یا حداقل بخش بزرگی از اجزای این امت نتوانند با مفاهیم قرآن، رابطهی مستقیم و رویاروی برقرار بکنند، پایههای تمدن قرآنی مستحکم نخواهد شد.
باید فهم قرآن در بین مردم رایج بشود. باید طوری شود که هرگاه جوانهای ما، دخترها، پسرها، پدر و مادرها، کارمند، کاسب، کشاورز و کارگر -قشرهای مختلف- دربارهی مسألهای از مسائل اجتماعی، سیاسی، یا اقتصادی فکر میکنند، یک معرفت قرآنی که مستند به آیات قرآن است، در ذهنشان نقش ببندد. ببینید چقدر مهم است! هر جامعهای که اینجور شد و اکثریت، یا جمعیت عظیمی از آن جامعه به این حالت در آمدند، آن وقت میشود امیدوار بود که بنای شامخ اسلامی در اینجا عمیق و راسخ است. ما داریم به این سمت حرکت میکنیم. الان ما و جامعهی ما علیرغم همهی تلاشهای فرهنگی که دشمنان میکنند، داریم به این سمت میرویم، خوب هم داریم حرکت میکنیم. الان میلیونها جوان در سرتاسر کشور، مثل شما در ارتباط با قرآنند، دارند خودشان را مرتب به قرآن نزدیک میکنند، بعضیها با سرعت، بعضیها آرام و بعضیها سینهخیز به طرف انس با قرآن میروند.
مثلا انسانی که دچار تنبلی و کمکاری است، وقتی این آیهی معروف قرآن به یادش بیاید که «و ان لیس للانسان الا ما سعی و انّ سعیه سوف یری» ، و معنایش را بفهمد که هیچ انسانی جز نتیجهی سعی خودش را نخواهد دید -نتیجهی سعی خود را حتماً خواهد دید- شما ببینید چه حرکتی در او ایجاد میکند! چه شوقی در یک انسان بیتفاوت بهوجود میآورد و یک انسان شائق را چطور در میدان، ثابت قدم میکند! قرآن در همهی مسائل زندگی، سخن گویا، شفاف، راهنما، راهگشا و گرهبازکن دارد، که اگر انسانها با قرآن انس بگیرند و معنای قرآن را بفهمند، به تدریج این مفاهیم در ذهنها مستقر و تبدیل به ذهنیت تثبیت شدهی جامعه خواهد شد. تلاوتهای خوب میتواند این کار را انجام بدهد و شما میتوانید نقش داشته باشید، بخصوص شما در دانشگاهها، یا در هر مرکز آموزشی که مشغول هستید، میتوانید در محیط و در فضای خودتان مؤثر باشید.
بنابراین خواندن قرآن، یک قدم حتمی و تلاوت خوب قرآن، یک قدم لازم است. البته قدم اول است و بایستی قدمهای بعدی را دنبال آن بردارید، معنای قرآن را بفهمید. وقتی خودتان تلاوت میکنید، یا وقتی دیگری تلاوت میکند، در آیات قرآن تدبر و تعمّق کنید، حقایق بسیاری را خواهید یافت. به فضل پروردگار و علیرغم همهی فکرها و نیّتهای شوم و فاسدی که الان در مراکز تصمیمگیری دنیا دارد علیه نسل جوان ما منعقد میشود و به سمت اجرا حرکت میکند، با استقامت خودش، با طهارت و نورانیت خودش و با تنفّس در فضای اسلامی موجود خواهد توانست پیش برود و بر همهی اینها فائق بیاید. شماها انشاءالله پیشگامان این راه خواهید بود. امیدوارم انشاءالله موفق باشید.
والسلامعلیکمورحمهاللهوبرکاته